Nhằm tăng cường nhận thức về trách nhiệm và nghĩa vụ cũng như nâng cao năng lực tổ chức của các cộng đồng trong sản xuất và kinh doanh gỗ nhằm đáp ứng yêu cầu về nguồn gốc gỗ hợp pháp, từ ngày 8 đến 16/6/2015, Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PanNature) cùng WWF Việt Nam đã tổ chức ba khoá tập huấn cho ba Ban lâm nghiệp cộng đồng tại 3 xã Ayun (Mang Yang, Gia Lai), Văn Lem (Đăk Tô, Kon Tum) và Ái Nghĩa (Đại Lộc, Quảng Nam).
Đây là hoạt động nằm trong khuôn khổ dự án “Tiếp cận chung tới các tiến trình VPA/FLET tại Lào và Việt Nam”, do WWF-Việt Nam, Tổng cục Lâm nghiệp và PanNature thực hiện tại Việt Nam với nguồn tại trợ từ Liên Minh Châu Âu (EU) và Cơ quan Hợp tác phát triển Quốc tế Thuỵ Điển (SIDA).
Tại mỗi xã, hội thảo tập huấn diễn ra trong 2 ngày, bao gồm một ngày tập huấn tại hội trường và một ngày tham quan các nhà máy chế biến gỗ và lâm sản tại địa phương.
Tại hội thảo, các thành viên thuộc các ban lâm nghiệp cộng đồng đã được cập nhật thông tin về các tiến trình đàm phán VPA/FLEGT của Việt Nam, những yêu cầu về nguồn gốc gỗ hợp pháp và tham gia thảo luận về trách nhiệm cũng như vai trò, khả năng đáp ứng các yêu cầu đặt ra trong nội dung dự thảo của Hiệp định. Đặc biệt, các học viên đã có cơ hội để tìm hiểu hiểu thêm các yêu cầu về khai thác, vận chuyển, chế biến và buôn bán sản phẩm gỗ trên thị trường theo quy định luật pháp của Việt Nam.
Bên cạnh đó, các học viên cũng được cán bộ hạt kiểm lâm huyện sở tại giải đáp các thắc mắc về chứng minh quyền sử dụng đất hợp pháp, các thủ tục xin phép khai thác gỗ tại các loại rừng và vườn rừng.
Nói về ý nghĩa của hoạt động tập huấn, ông Bùi Công Thái, Cán bộ kỹ thuật, Hạt Kiểm lâm huyện Đăk Tô cho biết hoạt động này rất cần thiết vì: “Cộng đồng cần nắm rõ được các chính sách pháp luật của nhà nước về quản lý và bảo vệ rừng để tuân thủ cũng như đảm bảo lợi ích của họ khi tham gia nhận khoán và bảo vệ rừng tại địa phương”. Còn ông Phạm Văn Thanh, phó chủ tịch xã Yaun, Mang Yang, nhận định: “Đây là cơ hội rất tốt để bà con nắm được các chính sách pháp luật, những yêu cầu về trồng, khai thác và chế biến gỗ. Chúng tôi rất ủng hộ chương trình liên kết giữa công ty và các hộ trồng rừng để đảm bảo thu nhập cho bà con, giảm áp lực lên tài nguyên rừng tự nhiên tại địa phương.”
Các học viên dành một ngày đi tham quan thực tế tại các cơ sở đang trồng, khai thác rừng bền vững và chế biến lâm sản trên địa bàn của tỉnh. Họ đã có cơ hội thảo luận về các yêu cầu kỹ thuật, thủ tục hành chính đảm bảo tính hợp pháp của gỗ. Đồng thời, các thành viên cộng đồng cũng trao đổi với đại diện các đơn vị thu mua chế biến gỗ về cơ hội và khả năng hợp tác trong công tác trồng, khai thác và tiêu thụ sản phẩm gỗ.
Ông Nguyễn Văn Tùng, Phó giám đốc Công ty MDF Vinafor Gia Lai, khẳng định: “Hiện nay, nhà máy chỉ đáp ứng được 50% nhu cầu nguyên liệu, chúng tôi sẵn sàng hợp tác trên cơ sở ký kết đảm bảo nguồn cung ứng gỗ hợp pháp ổn định”. Ông nhấn mạnh thêm: “Chúng tôi cần được hỗ trợ vay vốn ngân hàng với lãi xuất ưu đãi trong việc hợp tác phát triển nguồn nguyên liệu gỗ với cộng đồng”.
Ông Phạm Ngọc Hòa, Giám đốc Công ty TNHH sản xuất – Thương mại – dịch vụ Đại Hiệp, huyện Đại Lộc, Quảng Nam, chia sẻ ý kiến với chính quyền và cơ quan kiểm lâm: “Hiện tại nguồn nguyên liệu nhập vào công ty phần lớn không có giấy tờ hợp pháp, để công ty có thể vươn ra các thị trường khó tính, chúng tôi đề nghị các cấp có liên quan cần quan tâm, tạo điều kiện và đơn giản hóa các thủ tục cấp phép khai thác cho người dân. Đồng thời cần đẩy nhanh việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ trồng rừng để tạo điều kiện cho người dân đáp ứng được các quy định liên quan đến quản lý rừng bền vững FSC”
Trong khuôn khổ hội thảo tập huấn, các thành viên ban lâm nghiệp cộng đồng cùng chính quyền xã và cán bộ Hạt kiểm lâm huyện đã tham gia thảo luận, xác định nhu cầu tập huấn và lập kế hoạch hoạt động của ban lâm nghiệp cộng đồng trong năm 2015 năm 2016. Kết quả thảo luận sẽ được sử dụng làm cơ sở để PanNature và WWF Việt Nam thiết kế các chương trình tập huấn tiếp theo trong thời gian tới đây.
Dự kiến, các khóa tập huấn tương tự sẽ tiếp tục được PanNature và WWF Việt Nam tổ chức cho 4 ban lâm nghiệp cộng đồng tại các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Trị, Quảng Bình và Thừa Thiên – Huế trong tháng 7 tới.
Một số hình ảnh từ chuyến thăm quan trong chương trình tập huấn:
