Nhiều năm qua, vấn đề phát triển trên dòng chính sông Mê Công và các tác động của nó đối với khu vực luôn là một trong những chủ đề chính mà PanNature quan tâm. Vấn đề này tiếp tục được PanNature và các đối tác trong khu vực đề cập tại Diễn đàn Nhân dân ASEAN 2018 (APF/ACSC 2018) được tổ chức tại Singapore từ ngày 1-4/11/2018.  

Đồng tổ chức bởi PanNature, Tổ chức Hành động nghề cá (FACT, Campuchia) và Dự án SEVANA Đông Nam Á (Thái Lan), Hội thảo “Đập thủy điện: Vai trò và trách nhiệm của chính phủ, nhà đầu tư và các thể chế trong khu vực ASEAN” đã nhấn mạnh sự cần thiết của việc nhận thức được tầm quan trọng của an ninh con người và sinh kế của các cộng đồng bị ảnh hưởng bởi phát triển đập. Vụ việc vỡ đập Xe Pian – Xe Nam Noy ở Lào gần đây là một hồi chuông cảnh báo về sự cần thiết phải có trách nhiệm và minh bạch hơn nữa từ chính phủ và các nhà đầu tư về đảm bảo an toàn cho con người và đánh giá lại tác động của các đập lớn.Hội thảo thứ hai, do PanNature và Chiến dịch “Sông của chúng ta cuộc sống của chúng ta” (OROL) đồng tổ chức, “ASEAN và các thách thức phi truyền thống trong một trật tự thế giới mới và môi trường biến động” đã thảo luận về các vấn đề, thách thức và các khuyến nghị cho ASEAN về sự cần thiết phải giải quyết các vấn đề an ninh phi truyền thống do phát triển thiếu bền vững trên các dòng sông ASEAN, đặc biệt là sông Mê Công và sông Salween gây ra.

Từ hai hội thảo này, PanNature và các đối tác khu vực đã thống nhất gửi đến các nhà lãnh đạo ASEAN các khuyến nghị, bao gồm: 1/ Thiết lập các cơ chế ở cấp khu vực nhằm hỗ trợ cộng đồng địa phương bảo vệ quyền lợi của họ đối với nguồn tài nguyên. 2/ Thiết lập một quy trình khu vực để đánh giá lại tất cả các đập thủy điện lớn, đồng thời xem xét các tác động xuyên biên giới của các đập thủy điện; 3/Các chính phủ ASEAN cần tăng cường chia sẻ thông tin và hợp tác với các tổ chức xã hội để giải quyết các vấn đề môi trường; xem xét, thông qua và thực hiện các khuyến nghị từ các cơ chế hợp tác khu vực gần đây như Nghiên cứu Hội đồng của MRC, Tuyên bố chương trình nghị sự ASEAN về bền vững môi trường và biến đổi khí hậu sau năm 2015 và Cơ chế hợp tác ASEAN về môi trường…; và 4/ASEAN cần thúc đẩy các quốc gia thành viên hoàn thành hệ thống luật pháp quốc gia về bảo vệ môi trường, quyền con người, hòa bình và an ninh, phù hợp với bối cảnh của quốc gia và đáp ứng mong đợi, mục tiêu của cộng đồng quốc tế thông qua thực hiện Mục tiêu phát triển bền vững 12, 13, 15 và Hiệp định Paris; giải quyết vấn đề thủy điện dòng chính trên sông Mê Công, Salween và các dòng sông ASEAN cũng như các vấn đề môi trường khác.

Một số kiến nghị từ hai Hội thảo này đã được đề cập trong Bản Tuyên bố của Diễn đàn.