Việt Nam được xếp thứ 16 về mức độ đa dạng sinh học trên thế giới nhờ sự giàu có các loài động thực vật. Tuy nhiên, đa dạng sinh học của Việt Nam cũng đang suy giảm với tốc độ đáng quan ngại. Theo Báo cáo mới đây của Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên (WWF)^[1] có tới 21% các loài thú, 6,5% các loài chim, 19% các loài bò sát, 24% các loài lưỡng cư, 38% các loài cá và 2,5% các loài thực vật có mạch đã bị đe doạ. Khai thác quá mức tài nguyên thiên nhiên và buôn bán trái phép các loài hoang dã là nguyên nhân hàng đầu gây nên mất mát đa dạng sinh học, bên cạnh hoạt động chuyển đổi mục đích sử dụng đất, phát triển cơ sở hạ tầng, mở rộng thâm canh nông lâm nghiệp và các hoạt động sản xuất kinh tế khác.

Theo đánh giá của Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV)^[2], trong những thập kỷ gần đây, Việt Nam đã trở thành một mắt xích quan trọng của nhiều mạng lưới buôn bán ĐVHD trái phép trên thế giới. Từ nơi là nguồn cung cấp chính ĐVHD để phục vụ nhu cầu tiêu thụ ngày càng tăng của thị trường Trung Quốc những năm 1990, Việt Nam đã trở thành một quốc gia trung chuyển ĐVHD vào thị trường Trung Quốc, khi ĐVHD trong nước suy giảm. Hiện nay, Việt Nam còn được biết đến như một trong những thị trường tiêu thụ ĐVHD lớn trên thế giới.

Trong khi đó, Buôn bán động vật hoang dã (ĐVHD) hiện đã được nhìn nhận không đơn thuần là mối đe dọa với đa dạng sinh học và với hệ sinh thái, mà còn là nguy cơ đối với sức khỏe con người. Đại dịch Covid-19 xuất hiện khiến nguy cơ này càng được nhìn nhận rõ ràng hơn bao giờ hết, khi tồn tại các giả thuyết khoa học cho rằng virus khiến dịch bệnh này bùng phát có thể có nguồn gốc từ ĐVHD.  

Nhằm chia sẻ thông tin và tạo cơ hội để các phóng viên trẻ tiếp cận với đề tài khai thác và buôn bán, cứu hộ động vật hoang dã, Trung tâm Con người và Thiên nhiên (PanNature) tổ chức Tập huấn “Rủi ro lên sức khỏe hệ sinh thái và con người từ các hoạt động xâm hại thế giới hoang dã” từ ngày 7-9/7 tại Vườn quốc gia Cúc Phương, Ninh Bình với sự tham dự của hơn 20 nhà báo trẻ. 

Tập huấn cũng là cơ hội để các nhà báo học hỏi, trao đổi kinh nghiệm tác nghiệp với các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực bảo tồn và có thể trực tiếp tham quan, phỏng vấn tại các trung tâm cứu hộ động vật hoang dã tại Ninh Bình và các trang trại gây nuôi động vật hoang dã tại Hòa Bình.

[1] Thuaire B, Allanic Y, Hoàng Việt A, Lê Khắc Q, Lưu Hồng T, Nguyễn Thế C, Nguyễn Thị T (2021). Đánh giá đa dạng sinh học ở Việt Nam – Phân tích tác động từ một số lĩnh vực kinh tế. WWF – Việt Nam, Hà Nội, Việt Nam

[1] ENV, 2021, Các hành động cấp bách cần thực hiện để ngăn chặn tình trạng buôn bán động vật hoang dã trái phép tại Việt Nam.